118 lat temu Dąbrowa Górnicza była miejscem wydarzeń, które przeszły do historii jako „Dni Wolnościowe”. Od 31 października do 10 listopada 1905 roku na ulicach Zagłębia Dąbrowskiego zapanowała atmosfera wolności. Odbywały się wiece, marsze i demonstracje. Rozbrajano carskich funkcjonariuszy i przerywano posiedzenia sądów ustanowionych przez zaborcę. Przejmowano drukarnie i wydawano polskie gazety. Tworzono zalążki władzy samorządowej i służb porządkowych. Budowano Republikę Zagłębiowską.

„Dni Wolnościowe” były kulminacją rewolucji, która rozpoczęła się na początku roku 1905 i objęła całe terytorium imperium rosyjskiego. Dąbrowscy robotnicy już w lutym spontanicznie przystąpili do strajku. Walczono o poprawę warunków pracy (m.in. 8-godzinny dzień pracy) oraz swobody obywatelskie. Wiodącą siłą polityczną nadającą ton wydarzeniom w Zagłębiu Dąbrowskim była Polska Partia Socjalistyczna Józefa Piłsudskiego. W rewolucyjnych wystąpieniach brali też udział uczniowie, a dąbrowska „Sztygarka” była miejscem wielotysięcznych wieców i demonstracji. Ze względu na swój niepodległościowy charakter Rewolucja 1905 uznawana jest za czwarte powstanie narodowe.

Republika Zagłębiowska przetrwała tylko dziesięć dni. Została zdławiona przez stan wojenny. Uczestnicy rewolucyjnych wydarzeń stali się ofiarami brutalnych represji ze strony władz zaborczych. Zbudowana jednak w tym czasie świadomość polityczna robotników oraz pamięć o bohaterskich czynach bojowców PPS pozwoliła kontynuować niepodległościowe dążenia, których zwieńczeniem była odbudowa państwa polskiego w 1918 roku.

Patronem tegorocznych obchodów Dni Wolnościowych jest Ignacy Kowalczewski. Dąbrowianin, żołnierz Legionów Polskich w 1914 r., dowódca Wielkopolskiej Brygady Kawalerii we wrześniu 1939 r.  

_______

• 26 października (czwartek)

Pałac Kultury Zagłębia

17.30 – Kino KADR – projekcja filmu „Gorączka” w reżyserii Agnieszki Holland.
Projekcję filmu poprzedzi wstęp historyczny nt. Rewolucji 1905 roku.
Bilety w cenie 15 zł do nabycia w kasie Pałacu Kultury Zagłębia oraz na www.palac.art.pl

• 31 października (wtorek)

PLAC WOLNOŚCI

9.00 – złożenie kwiatów na grobach Edwarda Miętki i Ludwika Berbeckiego (cmentarze przy ulicy Starocemntarnej i 11 Listopada)

10.00 – złożenie kwiatów pod pomnikiem Bohaterom Czerwonych Sztandarów pl. Wolności (orkiestra i delegacje szkolne)

11.00 – odsłonięcie tablicy pamiątkowej Jana Balagi – filia nr 8 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Strzemieszycach Wielkich, ul. Ofiar Katynia 93

11.30 – prelekcja dla młodzieży szkolnej o działalności Organizacji Bojowej PPS

• 5 listopada (niedziela)

16.00 – Muzeum Miejskie Sztygarka – wernisaż wystawy malarstwa lotniczego Roberta Firszta pod tytułem „Skrzydła niepodległej” – wstęp wolny

Robert Firszt – artysta, malarz, rzeźbiarz, pilot szybowcowy, absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Zielonej Górze o profilu dekorator wnętrz. Od 30 lat pracuje zawodowo jako rzeźbiarz. Jest autorem wielu realizacji rzeźbiarskich i prac znajdujących się w kolekcjach na całym świecie.

Obrazom Roberta Firszta będzie towarzyszyła wystawa modelarska pt.: „Lotnicze kadry”, którą stanowią dioramy, wykonane przez dzieci i młodzież z pracowni modelarskiej Powiatowego Młodzieżowego Domu Kultury w Będzinie.

16.00 Otwarcie wernisażu

16.05 Gawęda Roberta Firszta

16.30 Zwiedzanie kuratorskie, oprowadza Robert Firszt

18.00 Recital Grzegorza Majzla pt.: „Skrzydła zawsze są dla Ciebie”

• 6 listopada

TUCZNAWA (ul. Ludwika Idzikowskiego 139)

10.00 – Święto Lotnictwa w Tucznawie, złożenie kwiatów pod obeliskiem lotnika Ludwika Idzikowskiego przy Zespole Szkolno Przedszkolnym nr 6.

• 8 listopada (środa)

Miejska Biblioteka Publiczna (gmach główny ul. T. Kościuszki 2)

17.00 – Koncert pieśni patriotycznych w wykonaniu dzieci z Młodzieżowego Ośrodka Pracy Twórczej. Wstęp wolny. Rezerwacja bezpłatnych wejściówek na 5 dni przed rozpoczęciem wydarzenia na stronie: https://rezerwacje.biblioteka-dg.pl/, mailowo: rezerwacje@biblioteka-dg.pl lub pod nr tel. 32 639 03 01.

• 9 listopada (czwartek)

Muzeum Miejskie Sztygarka

10.00 – Dąbrowskie Sokoły i Niepodległość – sesja popularnonaukowa. Spotkanie o historii Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Dąbrowie Górniczej. Opowieść o mało znanych wydarzeniach z lat 1905-1941 (nazwiska, fakty, fotografie), które zostały zebrane w ramach projektu „Inna historii Dąbrowy Górniczej z perspektywy (lotu) Sokoła” współfinansowanego z budżetu miasta Dąbrowa Górnicza. Na spotkaniu będzie można też obejrzeć wystawę plansz i zapoznać się z materiałami edukacyjnymi przygotowanymi w ramach projektu. Wydarzenie kierowane do nauczycieli.

15.00 – Dąbrowskie Sokoły i Niepodległość – sesja popularnonaukowa. Spotkanie o historii Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Dąbrowie Górniczej. Opowieść o mało znanych wydarzeniach z lat 1905-1941 (nazwiska, fakty, fotografie), które zostały zebrane w ramach projektu „Inna historii Dąbrowy Górniczej z perspektywy (lotu) Sokoła” współfinansowanego z budżetu miasta Dąbrowa Górnicza. Na spotkaniu będzie można też obejrzeć wystawę plansz i zapoznać się z materiałami edukacyjnymi przygotowanymi w ramach projektu. Wydarzenie otwarte kierowane do wszystkich zainteresowanych.

• 10 listopada (piątek)

Park im. Antoniego Pilarza, Ośrodek Sportowy CKZiU, Muzeum Miejskie „Sztygarka”

10.00 – złożenie kwiatów pod pomnikiem Legionów Polskich oraz Dębem Wolności,

10.30 – odsłonięcie muralu Ignacego Kowalczewskiego,

11.00 – premiera filmu dokumentalnego o Ignacym Kowalczewskim (Muzeum, wstęp wolny)

11.00 – 13.00 Patriotyczne śpiewanie Towarzystwa Przyjaciół Dąbrowy Górniczej (wstęp wolny).

• 10 listopada (piątek)

Łęka ul. Przelotowa 185a, świetlica środowiskowa

17.00 – złożenie kwiatów pod obeliskiem Zygmunta Różyckiego, wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych w świetlicy w Łęce, wstęp wolny.

• 11 listopada (sobota)

OBCHODY ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI:

9.00 – otwarcie Ronda Praw Kobiet

10.00 – uroczystości na Placu Wolności, wejście z orkiestrą od ulicy Górników Redenu, Apel Poległych prezentowany przez uczniów III LO im. Gen. Andersa, złożenie kwiatów pod tablicą 11 pułku piechoty

10.00 – test syren

11.11 – „Dąbrowski Bieg dla Niepodległej”, Park Hallera (www.csir.pl): udział w wydarzeniu jest bezpłatny, zapisy w dniu biegu od godz.10:00

10:00 Start biura zawodów

11:00 Oficjalne otwarcie imprezy

11:05 Rozgrzewka dla uczestników

11:11 Start Dąbrowskiego Biegu dla Niepodległej

Ok. 12:00 Zakończenie imprezy

12.00 – uroczystości na Placu Bema, złożenie kwiatów pod pomnikiem Żołnierza Zwycięzcy

13.00 – Morsowanie na Pogorii III. Mile widziane biało-czerwone akcenty. Rozpoczęcie morsowania zaczyna się od wspólnej rozgrzewki na plaży koło molo przy Pogorii III. Wstęp wolny

15.00 – występ zespołu Gołowianie – Fabryka Pełna Życia

16.00 – ognisko patriotyzmu organizowane przez Katolicką Szkołę Podstawową z Oddziałem Przedszkolnym Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich w Dąbrowie Górniczej – Fabryka Pełna Życia

17.00 – międzypokoleniowe, patriotyczne karaoke organizowane przez Stowarzyszenie Civitas. Wstęp wolny – Fabryka Pełna Życia

18.00 – Koncert Stanisławy Celińskiej / bilety 70, 80 zł https://palac.art.pl/pl/wydarzenie/stanislawa-celinska-koncert

Wydarzenia towarzyszące:

Miejska Biblioteka Publiczna ul. Kościuszki 25

20 października – 10 listopada – Konkurs literacko-plastyczny „DoWolności wyrazu” – plastyczna interpretacja wiersza Wisławy Szymborskiej „Gawęda o miłości ziemi ojczystej”, skierowany dla uczniów szkół podstawowych w wieku od 7-13 lat.

https://biblioteka-dg.pl/event/konkurs-literacko-plastyczny/

Wystawa „Bohaterowie i bohaterki niepodległości” – prezentująca sylwetki osób, które odegrały kluczową rolę w walce o wolność, a także w budowaniu niepodległego suwerennego państwa.

Wystawa w dniach 06-17.11.2023 r. w godzinach otwarcia biblioteki. Wstęp wolny.

10 listopada (piątek)

Klub Osiedlowy Krąg ul. Ludowa 19A

13.00 – występ Zespołu Szkół Muzycznych dla seniorów, wstęp wolny

Klub Osiedlowy Helikon ul. Wojska Polskiego 45

17.00 – Koncert Muzyki Polskiej w wykonaniu chóru Zorza, solistów i zespołu Non a capella Bilety w cenie 5 zł dostępne od 26 października do nabycia w kasie PKZ oraz na stronie www.palac.art.pl Liczba miejsc ograniczona.

Partnerzy wydarzenia:

Urząd Miasta Dąbrowa Górnicza, Pałac Kultury Zagłębia, Miejska Biblioteka Publiczna, Centrum Sportu i Rekreacji, Hufiec ZHP Dąbrowa Górnicza, III Liceum Ogólnokształcące im. Generała Władysława Andersa, Młodzieżowy Ośrodek Pracy Twórczej, Fabryka Pełna Życia, Katolicka Szkoła Podstawowa, Centrum Aktywności Obywatelskiej, Stowarzyszenie Pogoria Morsuje.