Zapraszamy na Wystawę tkaną podwójnie w ramach 13. Międzykulturowego Festiwalu Folklorystycznego Zagłębie i Sąsiedzi. Ekspozycja prezentować będzie Janowską Tkaninę Dwuosnowową w przestrzeniach wystawienniczych Holu Głównego i potrwa od 27 marca do 19 maja br.
Zapraszamy również na midisaż wystawy, będący połączeniem wykładu i pokazu tkania, który odbędzie się 21 kwietnia o 11:00 w Sali Konferencyjnej (nr 218).
Janowska Tkanina Dwuosnowowa - tkactwo dwuosnowowe, zwane też podwójnym, należy do najciekawszych zjawisk współczesnej sztuki polskiej sztuki ludowej. Do niedawna popularne na zwartym obszarze północno-wschodniej Polski, przetrwało do dzisiaj w Janowie i kilku okolicznych miejscowościach. Wełniane, dekoracyjne tkaniny, zwane często "janowskimi dywanami", łączą w swoim wzornictwie tradycję we współczesnością. Wykonuje się je z naturalnej przędzy wełnianej unikatową techniką, na drewnianych ręcznych warsztatach. Zanim nitki osnowy i wątku trafią na krosno, tkaczki przędą z runa owczego na kołowrotku nici, skręcają je i barwią. Następnie snują dwie osnowy o kontrastowych barwach, a do tkania użyte są dwa wątki, także w dwóch kontrastowych kolorach. W ten sposób na krośnie powstają tkaniny o splocie płóciennym, połączone ze sobą wzorem i bordiurą. Wzór wybiera się za pomocą cienkiej listewki zwanej "prątkiem", choć wzory wychodzą kanciaste, to są bardzo piękne w swojej prostocie.
Początki janowskiego tkactwa dwuosnowowego etnografowie szacują na połowę XIX wieku. Umiejętność ta dotarła do Janowa prawdopodobnie za pośrednictwem tkaczy mazurskich, do których gospodynie wiejskie uczyły się techniki i pierwszych wzorów takich jak motyw gwiazdy, rombu, palmety, listka, winnej gałązki i korowodu weselnego. Umiejętności były przekazywane z pokolenia na pokolenie i w drugiej połowie XX wieku było ponad 40 kobiet zajmujących się tkactwem. Obecnie w północno-wschodniej części Polski, gdzie tkanina dwuosnowowa przetrwała, jest ok. 20 aktyrwnych pracowni tkackich, w tym 10 w janowskim ośrodku tkackim.
W Izbie Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie zgromadzonych jest ponad 50 prac wykonanych przez ok. 20 twórców z tutejszego ośrodka oraz z nim współpracujących. W zbiorach znajduje się również makata "Pieczenie chleba", będąca inspiracją autora muralu "Tkana Opowieść", który powstał w Białymstoku.
Na wystawie w Pałacu Kultury Zagłębia prezentowane są największe typy tkanin - dywany i makaty. Ekspozycja powstała we współpracy z Izbą Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie oraz Gminnym Ośrodkiem Kultury, Sportu i Turystyki w Janowie.
