Pokaz filmu w ramach przeglądu filmowego Kadr na Bergmana.

Gatunek: dramat; kraj produkcji: Francja, Szwecja, RFN 1978; czas trwania: 99 min
Reżyseria: Ingmar Bergman, obsada: Ingrid Bergman, Liv Ullmann, Lena Nyman

W 1972 roku Bergman pokazywał na festiwalu w Cannes Szepty i krzyki. Wtedy to spotkał słynną aktorkę, Ingrid Bergman, której obiecał rolę w którymś ze swoich kolejnych filmów. Na pomysł Jesiennej sonaty wpadł cztery lata później, bezpośrednio po załamaniu nerwowym (spowodowanym aferą podatkową z 1976) i pobycie w klinice psychiatrycznej. Być może dlatego często podkreśla, że pomysł na ten film powstał w nieświadomy sposób, narodził się sam: Nigdy nie mogłem się dowiedzieć, jak doszło do "Jesiennej sonaty". (…) Dlaczego nagle się pojawiła i wygląda jak wygląda, zupełnie jak sen?

Film jest dramatem, rozgrywającym się w zasadzie w przestrzeni pomiędzy dwiema kobietami - matką i córką. Charlotta - światowej sławy pianistka, która, zapomniawszy o rodzinie, w całości poświęciła się sztuce - przeżywa depresję po śmierci swojego przyjaciela, Leonarda. Na zaproszenie córki i jej męża przyjeżdża ze Szwajcarii do małego prowincjonalnego zboru protestanckiego w Szwecji. Matka jest oburzona, że Eva bez jej wiedzy wzięła pod opiekę swoją upośledzoną i oddaną przed laty do przytułku siostrę - Helenę. Będzie to pierwsza, ale nie jedyna rysa w atmosferze pozornej, uprzejmej obojętności między nimi.

Jesienna sonata, kameralny rodzinny portret przeradza się w  psychodramę ujawniającą sprzeczne uczucia, jakimi targane są obie kobiety. Bergman niejednokrotnie podkreślał, że najważniejszym, najbardziej dojmującym doświadczeniem egzystencjalnym w życiu człowieka jest upokorzenie, że to ono determinuje najczęściej kontakty między ludźmi. Jesienna sonata jest w jego filmografii jednym z obrazów udowadniających tą tezę.

• Nominacja do Oscara 1974 dla najlepszej aktorki (Ingrid Bergman) oraz za najlepszy scenariusz
• Złoty Glob 1979 dla Najlepszego Filmu Zagranicznego

źródło: gutekfilm.pl